POEZJA - (z gr. poiesis) - wieloznaczny termin stanowiący przede wszystkim określenie dzieł literackich nie napisanych prozą lub synonim liryki.
To ogół wszystkich dzieł literatury pięknej. Utożsamienie takie wynikało z tego, że większość utworów literackich pisana była mową wiązaną, a dzieła pisane prozą cenione były niżej.
W drugim znaczeniu terminu "poezja",( żywym do dziś,) jest to mowa wiązana, tj. wszystkie utwory pisane wierszem. W tym znaczeniu termin "poezja" jest przeciwieństwem terminu "proza". W trzecim znaczeniu termin "poezja" pokrywa się z terminem "liryka". Utożsamienie poezji i liryki zaszło dlatego, że od tego czasu niemal cała twórczość epicka pisana jest prozą.

*****

Wers - stawowa jednostka kompozycyjna wiersza, zazwyczaj wyodrębniona graficznie. Także odcinek metryczny w mowie wiązanej.

*****

Strofa - zwrotka, swoiście zorganizowany zespół wersów w utworze wierszowanym, graficznie wyodrębniony i powtórzony w tym kształcie co najmniej dwa razy. Wywodzi się z muzyczno-pieśniowej tradycji poetyckiej.
Strofę określają: liczba wersów i ich ukształtowanie rytmiczne, układ rymów, rozczłonkowanie składniowo-intonacyjne, powtórzenia i paralelizmy, spójność znaczeniowa. Budowa stroficzna występuje niekiedy w utworach prozatorskich.
Formy strofy wykształciły się m.in. w literaturze antycznej, średniowiecznych hymnach, poezji prowansalskiej. W poezji współczesnej, zwłaszcza w tzw. wierszu wolnym, pojawiają się strofy nieregularne (strofoidy).

*****


Wiersz - sposób organizacji tekstu polegający na powtarzaniu się w nim odcinków o takich samych właściwościach strukturalnych; przeciwieństwo prozy; utwór o swoistej językowej kompozycji, w której wers pełni funkcję wierszotwórczą, wykorzystuje środki stylistyczne w funkcji poetyckiej, impresywnej lub ekspresywnej.
Wiersz może być stroficzny, stychiczny (zbudowany z wersów ciągłych, bez podziału na strofy, np. Pan Tadeusz A. Mickiewicza).
Wg kryterium rytmicznego wyróżniamy: wiersz biały-nieregularny, sylabiczny, sylabotoniczny, toniczny, wolny, oraz obrazkowy, rymowany-nienumeryczny (zdaniowy), i antyczny tzw. heksametr (oparty na iloczasie) .

*****
CDN ........